Chyba nie ma ważniejszych nagród muzycznych w naszym kraju niż te, które przyznaje Akademia Fonograficzna powołaną Związek Producentów Audio-Video (ZPAV). Fryderyki to nagrody przyznawane corocznie od 1995 roku czyli już od 30 lat. Przez te trzy dekady możemy zaobserwować zdecydowaną zmianę gustów muzycznych zarówno wśród publiczności jak i krytyków. W tym roku ze względu na różnorodność gatunków muzycznych zdecydowano się na wręczenie nagród w 3 różnych kategoriach. Każda kategoria to było osobne wydarzenie. Pierwsze z nich, poświęcone muzyce jazzowej, odbyło się 23 marca 2025 roku w Muzeum Historii Żydów Polskich Polin w Warszawie. Drugie, poświęcone muzyce klasycznej, odbyło się 30 marca w siedzibie Narodowej Orkiestry Symfonicznej Polskiego Radia w Katowicach. Natomiast trzecie wydarzenie, poświęcone muzyce rozrywkowej, odbyło się 5 kwietnia w Tauron Arenie w Krakowie. Dwa pierwsze były retransmitowane przez TVP Kultura, natomiast ostatnia z nich – jako gala – była transmitowana na żywo przez TVP2. Nagrody konkursowe zostały przyznane w 31 kategoriach (14 w sekcji muzyki rozrywkowej, 5 w sekcji muzyki jazzowej i 12 w sekcji muzyki klasycznej).

Skupmy się na technologicznej części ostatniego z wydarzeń czyli gali, która odbyła się w Tauron Arenie Kraków. Za techniczną część odpowiedzialna była firma The Brawlers, którą prowadzi Remigiusz Kasztelnik. Firma posiada ogromne doświadczenie w realizacji rozbudowanych wydarzeń artystycznych. Wydarzeń, które łączą efekty dźwiękowe, wizualne oraz multimedialne. Od strony produkcyjnej tworzy to jedną całość. Ja skupię się oczywiście na dźwięku, a bardziej szczegółowo – tym razem – na systemach bezprzewodowych ponieważ niezawodna transmisja to ważny element każdej realizacji tego typu. Ale zanim zaproszę Ciebie na rozmowę z Rafałem Nizio (RF Managerem) to chciałbym wymienić osoby odpowiedzialne za cześć realizacyjną po stronie The Brawlers:

Remigiusz Kasztelnik – osoba odpowiedzialna za produkcję gali

Kamil Zajdel – inżynier systemu,
Iwo Biały – network manager,
David Atamaniuk – realizator FOH,
Sławek “Guadky” Gładyszewski – realizator MON,
Piotr Pac-Pomarnacki – realizator MON,
Piotr Szreder – realizator FOH,
Piotr Mastalerski – realizator części publicystyki,
Rafał Nizio – RF manager,
Przemek Matusiak – technik RF,
Maciej Szwed – stage manager,
Kacper Chojnacki – splitt manager,
Jakub Śmiechowski – crew chief,
Tomasz Sosulski – technik,
Patryk Komaniecki – technik,
Mariusz Muzyk – technik,
Mateusz Szreder – technik,
Michał Dzieliński – technik.

Jak widać zgrany zespół to podstawa! Wróćmy do systemów bezprzewodowych. Liczba kanałów jaka została wykorzystana podczas gali jest imponująca: 58 kanałów systemu Axient Digital, 26 kanałów Axient Digital PSM1000 oraz 16 kanałów Axient Digital PSM wykorzystujący najnowszą technologię WMAS, która oferuje transmisję szerokopasmową. Zapraszam na rozmowę z Rafałem, który odpowiedział na kilka moich pytań i opowiedział w ten sposób o swojej pracy z systemami bezprzewodowymi marki Shure.

Kuba: Cześć Rafał. Kiedy w jednym z postów opisujących konfigurację systemów na tegorocznych Fryderykach pojawiła się liczba cyfrowych systemów bezprzewodowych zrobiło to na mnie duże wrażenie. 58 „sztuk” Shure Axient Digital oraz 16 Shure ADPSM i 26 kanałów PSM1000 to naprawdę spora ilość.

Rafał Nizio [The Brawlers]: Cześć Kuba! Tak to prawda. Takie ilości budzą już podziw i duże wrażenie. Praca przy tym jest równie ekscytująca i tworzy też w pewnym sensie dużą odpowiedzialność.

Czy skala związana z ilością systemów to dla Ciebie pewne wyzwanie czy po prostu dołożenie kolejnych nadajników i odbiorników?

Oczywiście zawsze pojawia się wyzwanie przy tworzeniu tak dużych projektów, ale dzięki temu, że mogę brać udział i tworzyć wiele skomplikowanych i sporych wydarzeń w naszym kraju, stało się to już trochę normą, więc traktuję to jako dołożenie kolejnych „cegiełek” w postaci dodatkowych urządzeń które trzeba spiąć w całość i wystroić.

Jak układasz sobie pracę przy takich projektach?

Na starcie zaznajamiam się z wymogami jakie są nałożone od strony organizatora, zespołów w postaci riderów, a nawet planów i projektów sceny jeśli chodzi o rozmieszczenie anten i dobór długości kabli BNC (co również ma spore znaczenie). Zdecydowanie proponuje użycie dłuższego i bardziej odpornego na straty kabla BNC niż opcję łączenia kilku ze sobą poprzez „beczki” co powoduje wbrew pozorom dosyć mocne straty.

Później zaczyna się projektowanie całego systemu RF i dobieranie poszczególnych komponentów (od urządzeń, poprzez nawet kable BNC i kończąc na doborze anten) żeby złożyć to w bardzo dobrze działającą całość. Później jest to konfigurowane i „spinane” w magazynie, żeby po przyjechaniu na teren imprezy ograniczyć pracę do minimum, co pomaga zaoszczędzić dosyć sporo czasu przy montażu. Następnie zaczyna się skanowanie terenu na którym odbywa się wydarzenie, strojenie i testy czy aby każdy kanał działa czysto i bez zakłóceń.

Jakie były wymagania produkcyjne jeśli rozmawiamy o systemach bezprzewodowych?

Zdecydowanie każdy chciał postawić na jakość, stabilność i płynność przy tworzeniu Fryderyków. Więc wybór był tutaj oczywisty. Padło na systemy Axient, oraz PSM1000 które przy dobrym rozmieszczeniu anten są niesamowicie stabilne. A nie mogliśmy sobie pozwolić na jakiekolwiek awarie czy zerwania nośnych podczas samego show.

Shure Axient Digital to system który w rentalu stał się synonimem niezawodności.

Shure Axient Digital jest zdecydowanie moim faworytem przy wyborze urządzeń do pracy przy sporych wydarzeniach. Stabilność tego systemu cyfrowego jest niesamowita. Odnoszę wrażenie, że po próbach i testach mogę spokojnie zapomnieć o zasięgach na scenie, bo one cały czas są bardzo wysokie bez konieczności zwiększania mocy nadawania w urządzeniach 😉

Dużym plusem jest również szerokość pasma w którym Axient pracuje, bo jest to od 470 MHz do 636 MHz. To samo tyczy się nowych ADPSM.

Kolejnym atutem jest zdecydowanie opcja Quadversity dzięki której mamy niezależny i stały odbiór z czterech anten, oraz opcja nadawania poprzez ADX2FD na dwóch niezależnych częstotliwościach czy chociażby możliwość zdalnej kontroli i podglądu mikrofonów i bodypacków na scenie za pomocą showlinka, gdzie wszystkie z tych opcji były wykorzystane podczas koncertów 360 Dawida Podsiadło.

Axient oferuje wiele funkcjonalności. Która jest najważniejsza z punktu widzenia inżyniera systemów?

Zdecydowanie najbardziej dla mnie przydatnym urządzeniem jest Spectrum Manager AD600. Czyli nic innego jak skaner, który w czasie rzeczywistym podaje aktualny skan w całym dostępnym zakresie częstotliwości dla danego obiektu/miejsca. Jest to genialne urządzenie z którego korzystam przez całe show monitorując przestrzeń radiową dzięki zakładce Frequency Plot w WWB7. Oczywiście służy też jako manager częstotliwości i w przypadku awarii pokazuje która nowa częstotliwość ma najmniejsze zakłócenia.


Dużo się dzisiaj mówi o stale kurczącym się paśmie radiowym. Inżynierowie stają przed problemem coraz trudniejszego zarządzania środowiskami częstotliwości radiowych. Oprogramowanie Wireless Workbench 7 (WWB7) jest potężnym narzędziem oferującym kompletną funkcjonalność sterowania oraz kontroli. No ale ja to wygląda w praktyce kiedy czasu jest mało, stresu dużo, a wymagania też spore?

W Polsce całe szczęście ten problem nie jest jeszcze aż tak poważny, bo z zakresu częstotliwości dostępnego do naszego użytku jest całkiem sporo miejsca. Oczywiście są miasta i miejsca gdzie tej dostępności w paśmie radiowym jest trochę mniej, dlatego warto wcześniej zaznajomić się z miejscem i w miarę możliwości dobrać urządzenia i ich zakresy częstotliwości tak żeby mieć jak największy komfort pracy.

Idealnym przykładem jest Kraków w którym właśnie odbywały się tegoroczne Fryderyki. „Dolna” część pasma do naszego użytku jest praktycznie w całości zajęta przez telewizję. Gdzie od 21 do 28 kanału telewizyjnego dostępne do naszego użytku są tylko 3.

Axient Digital jak i ADPSM pracują w zakresie 470 MHz do 636 MHz. Z uwagi na to, że ilość kanałów była dosyć spora, to żeby mieć możliwie jak najwięcej przestrzeni w paśmie radiowym PSM1000 pracował w zakresie 596 MHz do 698 MHz żeby możliwie jak najbardziej to rozszerzyć.

WWB7 jest świetnym programem, który jest cały czas poprawiany i aktualizowany i szczerze czekam na kolejną odsłonę WWB8. Jest moim zdaniem bardzo intuicyjny i łatwy w obsłudze. Zdecydowanie bardzo dobra znajomość tego narzędzia znacznie przyspiesza i ułatwia pracę szczególnie kiedy jest stres i mało czasu.

Shure ADPSM czyli cyfrowy system monitoringu. System bazujący na technologii WMAS. Jesteś jedną z pierwszych osób, które miały możliwość jego przetestowania.

Tak, to prawda. Podczas gali Fryderyk wszystkie ADPSM pracowały właśnie w technologii WMAS w trybie Wideband Spatial Diversity. Objaśniając – w przypadku urządzeń Shure technologia WMAS to nic innego jak jedna nośna o szerokości 800 kHz dla jednego urządzenia czterokanałowego w której „ukryte” są 4 nośne dla 4 kanałów ADPSM po 200 kHz każda. I dodatkowo dzięki opcji Spatial Diversity nadawanie odbywało się z dwóch niezależnych anten, dzięki czemu zasięgi nawet już nie na scenie, a na całym audytorium były idealne.

Jest to świetna opcja żeby w przestrzeni radiowej „upchać” jeszcze więcej kanałów, a tendencję mamy teraz taką, że z imprezy na imprezę robi się tego coraz więcej, a w zamian przestrzeń radiowa jest mniejsza 😉 Oraz oczywiście dla mnie i zapewne dla wszystkich użytkowników systemów bezprzewodowych, opcja na którą czekali wszyscy. Czyli w systemach IEM podgląd zasięgu, wpięcia kabla słuchawkowego, poziomu odkręcenia „gałki” głośności w bodypacku czy najważniejsze – stan baterii. To, jak i możliwość nadawania na dwie anteny, w sposób poprawny fizycznie i nie powodujący „znoszenia” się między antenami jest dla mnie jako użytkownika najważniejszy.

Jak oceniasz tegoroczne Fryderyki?

Na bardzo wysokim poziomie. Nie było tu mowy o jakichś zamiennikach czy półśrodkach. Produkcyjnie i realizacyjnie mam wrażenie, że była to jedna z lepiej zrobionych i zagranych imprez telewizyjnych.

Dzięki za rozmowę. Mam nadzieję, że wkrótce znowu porozmawiamy o technologii 🙂

Dziękuje również! Do szybkiego usłyszenia 😉

[img_gallery[